Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanlığı (YTB), Bay Atlantic Üniversitesi (BAU) ve Bahçeşehir Üniversitesi Medeniyet Araştırmaları Merkezi’nin (MEDAM) iş birliği ile hazırlanan “Ottoman America” belgesel filmi, New York’taki Türkevi’nde Emine Erdoğan’ın katılımıyla tanıtıldı. Kişisel öyküleri kaybolan Osmanlı'nın Amerika'sına ışık tutan belgesel filmi, her biri 35 dakika olan 3 bölümden oluşuyor.
Emine Erdoğan, “Osmanlı’nın Amerika’sı” belgeselinin Amerika’daki Türk tarihini aydınlattığı gibi, tarih bilimine de büyük bir katkı sunduğunu belirterek hazırlanmasında emeği geçen akademisyenlere ve YTB’ye şükranlarını sunarak konuşmasına başladı.
“İnsanlıkla var olmuş bir hareketlilik” olarak nitelediği göçün Amerika özelinde çok daha derin anlamları bulunduğunu vurgulayan Emine Erdoğan, “Türk, Kürt, Ermeni, Yahudi ve Rum göçmenler, bu yola beraber çıkmış ve Amerika’da da bir arada kalmışlardır. Osmanlı İmparatorluğu’nun çok kültürlülüğünü, bu göç serüveninde de görüyoruz. Memleketteki dostluk ve komşuluk ilişkilerini buraya taşımışlardır. Endüstrileşme sürecinde, emekleriyle, alın terleriyle yer almışlardır” diye konuştu.
“UMARIM BU BELGESEL GÖÇ TARİHİMİZİ KAYIT ALTINA ALACAK BİR MÜZENİN KURULMASINA VESİLE OLUR”
Emine Erdoğan, “Vatana bağlılık, gönüllerden hiçbir zaman silinmez. Mesela, 1. Dünya Savaşı başladığında, Amerika’daki Türklerin, maddi birikimlerini ülkelerine göndermeleri, aradaki binlerce kilometrenin bizi hiç ayırmadığının ispatıdır” dedi.
Belgeselin sunduğu tarihsel dayanağın Amerika’daki Türkler için önemine vurgu yapan Emine Erdoğan, “Umarım bu belgesel göç tarihimizi kayıt altına alacak bir müzenin kurulmasına vesile olur” dileklerini ifade etti.
TÜRKİYE-ABD İLİŞKİLERİ AÇISINDAN DÖNEMLİ BİR BAŞLANGIÇ
YTB Başkanı Abdullah Eren ise konuşmasında ABD’deki ilk Müslüman diaspora grubunun ana vatanının da Osmanlı olduğunu belirtti ve bu durumun Türkiye-ABD ilişkileri açısından da önemli bir başlangıç noktası olduğuna dikkat çekti.
O tarihlerden itibaren ABD’deki Müslüman Türk nüfusun doğrudan ana vatanları Anadolu’yu da ilgilendiren ilginç hatıraları olduğunu ifade eden YTB Başkanı Eren, “Osmanlı’nın Amerika’sı” belgeselinin ABD’deki benzer öyküleri derlediğini ve gün ışığına çıkardığını söyledi.
YTB Başkanı Eren, “Müslüman toplumunun ABD’deki köklü tarihini ortaya koyduğu gibi, farklı etnik grupların öykülerini de içermektedir. Bu hâliyle belgesel, Osmanlı medeniyetinin kıtalar ötesine uzanan bir başka yüzünü pek çok arşiv belgeseli ile bizlere tanıtmaktadır” diye konuştu.
Belgeselde hikâyesi yer alan, ABD askeri olarak gittiği Kore savaşında Türk Tugayı'nın misafiri olarak üç gün kalan ve birinci nesil Türk göçmenlerin hayatta kalan birkaç çocuğundan biri olan Bill Alli de tanıtıma eşi Friede Alli ile birlikte katıldı. Bill Alli, Emine Erdoğan’a hediye olarak kendi kitabını takdim etti.
Belgeselde konunun uzmanları ile sahada yapılan aktüel çekimlerle izleyicilerin bu kayıp zamanı keşfetmesi ve kişisel hikayelerin parçası olması sağlanıyor. Çekimleri Massachusetts, Lowell, Lynn, Peabody, Lawrence, Boston, New York, Ellis Island, New Jersey Paterson, Wall Street, Michigan (Detroit), Virginia, Richmond ve Washington D.C. gibi yerlerde gerçekleştirilen film, ABD'deki Osmanlı göçmenlerinin unutulmuş dünyasını yeniden hatırlatıyor.
TÜRKLERİN ÜLKEYE KATKILARI GÜN YÜZÜNE ÇIKIYOR
ABD'ye 1900'lerin başında gelen Türk göçmenlerin ülkeye katkılarını ortaya koymak ve Türklere ortak bir platform sağlamak filmin hedefleri arasında yer alıyor. Belgesel ayrıca Türk asıllı iş insanları ve politikacıların eline güçlü bir tarihsel veri tabanı sunmayı, Anadolu'nun tanıtılmasını sağlayarak turizme katkıda bulunmayı ve ülkedeki göçmen tartışmalarına yeni bir bakış açısı getirmeyi amaçlıyor. Bunun yanında ise 100 yıldan daha uzun süredir ABD'de bulunan Türk toplumu üyelerinin, bu ülkeye olan aidiyetlerini pekiştiriyor.
